PVC یا پلی وینیل کلراید، یک نوع پلاستیک سخت و مقاوم است که از مونومر وینیل کلراید ساخته شده است. کاربرد pvc به دلیل سبکی و مقاومت در برابر ضربه، فشار، حرارت، شرایط جوی و …، در صنایع مختلفی همچون ساختمان‌سازی، خودروسازی، الکترونیک، پوشاک و بسیاری دیگر، دیده می شود. پلی وینیل کلراید از دید تولیدی، یک پلاستیک راحت و ارزان محسوب می‌شود که با توجه به قیمت مناسب و خواص منحصر به فرد، از اهمیت ویژه‌ای در صنعت پلاستیک برخوردار است.
کاربرد pvc در صنایع مختلف
PVC یکی از پلاستیک‌های پرکاربرد در صنعت است و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، در بسیاری از صنایع مختلف استفاده می‌شود. در صنایع ساختمانی، PVC به عنوان جانشینی برای مصالح سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دلیل مقاومت بالاتر در برابر حرارت و شرایط آب و هوایی، برای ساخت درب‌ها، پنجره‌ها، لوله‌های آب و فاضلاب، سیستم‌های تهویه مطبوع و… از آن استفاده می‌شود.
همچنین، PVC در صنایع خودروسازی نیز به عنوان جایگزینی برای فلزات و دیگر مواد سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از PVC در صنایع الکترونیکی نیز بسیار رایج است. PVC به دلیل خواص عایقی خود، برای ساخت قطعات الکتریکی و الکترونیکی مانند کابل‌ها، پوشش‌های ایزولاسیون، باتری‌ها و… استفاده می‌شود.
استفاده از pvc در صنایع چوبی
استفاده از PVC در صنایع چوبی نیز به دلیل خصوصیات منحصر به فرد آن، بسیار پرکاربرد است. یکی از کاربردهای معمول PVC در این صنعت، ساخت جعبه‌های حمل و نقل محصولات چوبی است. این جعبه‌ها از PVC ساخته شده و به دلیل مقاومت آن در برابر رطوبت، باعث حفاظت از محصولات چوبی در برابر خطراتی همچون رطوبت، قارچ و حشرات می‌شوند.
استفاده از PVC در صنعت چوبی، به عنوان جایگزینی برای چوب در ساخت مصنوعات چوبی مانند درب‌ها، پنجره‌ها، پارکت و… نیز رایج است. PVC به دلیل ویژگی‌های مانند مقاومت در برابر حرارت، نور خوردگی، سایش و خراش، استحکام و مقاومت در برابر فشار و ضربه، به عنوان جایگزینی پایدار و با کیفیت برای چوب در ساخت این محصولات استفاده می‌شود. همچنین، PVC به دلیل خواص عایقی و ضدآبی خود، برای ساخت قطعات چوبی در بالکن‌ها و روف‌گارد‌ن‌ها نیز به کار می‌رود.
الزامات ایمنی در هنگام کار با PVC
کار با PVC به دلیل ویژگی‌هایی که دارد، در برخی موارد ممکن است به آسیب‌هایی برای سلامتی افراد منجر شود. برای اینکه کاربرد PVC برای صنعت و زندگی روزمره افراد با مخاطرات پایین‌تر همراه باشد، برخی الزامات ایمنی در هنگام کار با PVC تعیین شده است.
استفاده از لباس‌های محافظی مانند کلاه، عینک، دستکش، پوشش برای بینی و دهان در هنگام انجام کار با PVC از جمله الزامات ایمنی مهم است. همچنین، باید از ماسک گرد و غبار استفاده کرد تا از تنفس گرد و غبار PVC جلوگیری شود.
هنگامی که PVC به صورت حرارتی پردازش می‌شود، گازهای سمی مانند کلرید هیدروژن و فرمالدئید ایجاد می‌شود. در نتیجه، دسترسی به محل پردازش PVC باید محدود شده و بهتر است در فضای باز یا در مکان‌هایی با هوای خوب این کار انجام شود.
در صورتی که پودر PVC به طور ناخواسته در هوا پاشیده شود، باید فوراً از آن منطقه دور شد و اتاق به مدت حداقل ۳۰ دقیقه تهویه شود. همچنین، PVC باید در محیط‌های خشک و خنک نگهداری شود تا جلوی تغییر شکل غیرمنتظره آن گرفته شود.
پرکاربردترین محصولات با استفاده از پی‌وی‌سی
PVC یکی از پلاستیک‌های پرکاربرد در صنعت است و بسیاری از محصولات مختلف با استفاده از آن تولید می‌شود. به عنوان مثال، در صنایع ساختمانی، PVC برای تولید درب‌ها، پنجره‌ها، لوله‌های آب و فاضلاب، سیستم‌های تهویه مطبوع و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صنعت خودروسازی، PVC به دلیل سبکی و مقاومت در برابر شرایط مختلف هوا، به عنوان جایگزینی برای فلزات و دیگر مواد سنگین استفاده می‌شود. قطعات خودرویی مانند داشبورد، پوشش‌های داخلی و لوله‌های سوخت از جمله محصولات تولید شده با استفاده از PVC هستند.
کاربرد pvc در صنایع الکترونیکی نیز به عنوان جایگزینی برای مواد دیگر دیده می شود. قطعات الکتریکی و الکترونیکی مانند کابل‌ها، باتری‌ها و… با PVC ساخته می‌شوند.
به طور کلی، PVC در تولید محصولات پلاستیکی مختلفی مانند لوازم التحریر، لوازم خانگی، دکوراسیون داخلی، سبد و جعبه حمل و نقل، پوشاک، کفپوش‌ها و بسیاری موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فرآیند تولید PVC
تولید PVC یک فرآیند پیچیده و شامل چند مرحله است. در این فرآیند، وینیل کلراید به روش پلیمریزاسیون با آغازگرهای شیمیایی به هم پیوسته و سپس تبدیل به پلاستیکی سخت و مقاوم یعنی PVC می‌شود.
مراحل تولید PVC شامل 3 مرحله است.
در مرحله اول، وینیل کلراید به صورت صنعتی تولید می‌شود. برای این منظور، ابتدا اتیلن و کلر به عنوان مواد اولیه ترکیب می‌شوند و سپس در یک فرآیند شیمیایی به وینیل کلراید تبدیل می‌شوند.
در مرحله دوم، وینیل کلراید به همراه آغازگرهای شیمیایی پلیمریزه می‌شود. با افزودن آغازگرهای شیمیایی، وینیل کلراید به هم پیوسته و تبدیل به یک پلیمر سخت و مقاوم یعنی PVC می‌شود.
در مرحله نهایی، پلاستیک PVC به شکل پلاک‌های بزرگ در می‌آید. این پلاک‌ها برش داده می‌شوند و به شکل رول یا شیت برش داده شده و در نهایت به عنوان ماده خام برای تولید محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در فرآیند تولید PVC، مواد شیمیایی مورد استفاده به دلیل خطراتی که برای سلامت افراد و محیط زیست دارند، به صورت دقیق کنترل می‌شوند. برای جلوگیری از ایجاد آلاینده‌های محیطی و حفظ سلامت کارگران، استانداردهای ایمنی و محدودیت‌هایی برای استفاده از مواد شیمیایی در فرآیند تولید PVC تعیین شده است.
ویژگی‌های منحصر به فرد PVC
PVC ویژگی‌های منحصر به فرد زیر را داراست:
مقاومت در برابر حرارت: PVC مقاومت خوبی در برابر حرارت دارد و می‌تواند در دماهای بالا به خوبی عمل کند.
مقاومت در برابر ضربه: PVC با مقاومت خود در برابر ضربه، برای ساخت قطعاتی که نیاز به مقاومت در برابر ضربه دارند، مانند لوله‌های آب و فاضلاب، مناسب است.
مقاومت در برابر مواد شیمیایی: PVC مقاومت خوبی در برابر اسیدها، قلیاها، الکل‌ها و بسیاری از مواد شیمیایی دیگر دارد.
خواص عایقی: PVC به دلیل خواص عایقی خود، برای تولید قطعات الکتریکی و الکترونیکی مناسب است. همچنین، در صنایع ساختمانی به عنوان عایق حرارت و صوت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بی‌حسیتی به آب: PVC مقاوم در برابر آب است و از تغییر شکل در معرض آب جلوگیری می‌کند.
پایداری در برابر نور خوردگی: PVC پایداری خوبی در برابر نور دارد و می‌تواند در بیشتر محیط‌های خارجی به خوبی عمل کند.
ظاهر زیبا: PVC برای تولید قطعات زیبا و با طراحی مناسب، مانند درب‌ها و پنجره‌های ساختمانی، مناسب است.
قابلیت بازیافت: PVC به دلیل قابلیت بازیافت بالا، به عنوان یک پلاستیک پایدار محسوب می‌شود که برای کاهش آلودگی محیط زیست بسیار مهم است.
ویژگی های درب با روکش pvc
مهم‌ترین کاربرد pvc، کاربرد آن در ساخت درب است. روکش PVC یکی از روش های محبوب برای پوشش دادن به درب ها است. این نوع روکش به صورت یک لایه نازک از پلاستیک بر روی سطح درب قرار می گیرد و به علت ویژگی های زیر، بسیار محبوب است:
1. مقاومت بالا در برابر خراشیدگی و ضربه
2. مقاومت بالا در برابر رطوبت و آب
3. ضدخش و ضد لک
4. قابل شستشو با آب و صابون
5. دارای طول عمر طولانی
همچنین، روکش PVC در طرح ها و رنگ های مختلفی در دسترس است، بنابراین به راحتی می توان آن را با دکوراسیون داخلی منزل هماهنگ کرد. درب ضدسرقت با روکش pvc و درب اتاق و سرویس با روکش pvc از جمله محصولاتی است که پارس چوب در آن‌ها پی وی سی به کار برده است.
